30.10.22

Arapima je bitan put do pijace koliko i pijaca- zabilješke iz Arabije



Orijent se, naročito onaj arapski i islamski, u Evropi uvijek predstavljao kao trom i statičan. Slika koju mnogi  imaju o Arapima je da su oni „prirodno statični“, jer u pustinjskim prostranstvima vrijeme ne znači puno i malo šta se mijenja.

Ipak, Arab i Aarab su imena koja su se dominantno vezivala za nomadske narode. Mobilnost je bila glavna karakteristika čak i onih plemena koja su se vremenom naselila i prešla u hadar (naseljene ili civilizirane nastambine). Ta mobilnost i urođena sklonost ka kretanju je postala vremenom dijelom njihovog kolektivnog duha i u značajnoj mjeri odredila je njihovu historiju, ali i društvene i političke odnose i, kao što je samo na prvi pogled pustinja jednoobrazna, tako je i arapska povijest sve samo ne statična.  

Kao što primjećuje Tim Mackintosh-Smith da je ta arapska nemirnost, taj osjećaj da se lokacija i lojalnost mijenjaju, dobrim dijelom razlog zašto je arapska historija epska, ali epska u pokretu, više Odseja nego Ilijada. I uistinu, kao i Odiseja, najveći dio nje je o susretima, nekim produktivnim, nekim destruktivnim. 

U svojim najnovijim poglavljima, ona je o protagonisti koji traži put kući, put ka identitetu koji ga definiše da bi se kao i Odisej vratio domu koji se promijenio. I kod Arapa je pitanje svih pitanja isto ono Odisejevo o tome da li se dom kojem teže promijenio ili je njih promijenio put. I davno su za Arape rekli da je njima put do pijace (suka) važan koliko i pijaca sama.

I čak kada se učini da je kretanje zastalo, potencijalna energija je tu, što može biti jedan od razloga zašto je arapsko eksperimentisanje sa teritorijalno ograničenim državama, u početku,  bilo tako bremenito. Jer šta je država ako ne statičnost. Granice i radoznalost ne idu zajedno.