Posjeta kući Nasif u Džedi

 

Još jedno zanimljivo mjesto u Staroj Džidi (El Beled) koje sam zahvaljujući gostoprimstvu naših domaćina imao priliku posjetiti je Kuća Nasseef ili Nassif (بيت نصيف ). U prilogu je nekoliko slika.

Od 2009. ova građevina je muzej i kulturni centar u kome se organizuju izložbe i predavanja iz historije.Donji sprat je bio musafirhana za veliki broj, što se išlo više to su odaje postajale privatnije. U podrumu kuće se nalazi bunar u kome se tokom kišnog perioda skupljala kišnica. Ta voda je više puta spasila stanovnike grada od dugih opsada od kojih je najpoznatija portugalska opsada grada 1517.

Samo jedna od zanimljivosti ove specifične gradnje su ne tako strme stepenice koje vode do krova višekatnice, a koje su napravljene tako da njima može ići konj ili deva koji su unosili namirnice

Gradnja kuće na glavnoj ulici drevne Džede pored tržnice Suq al-Alawi počela je 1872,  završena 1881. Vlasnik je bio Omar Nasseef Efendi, član bogate trgovačke porodice i tadašnji namjesnik grada. Za današnju Saudijsku Arabiju ova građevina je značajna i zbog toga što je u njoj jedno vrijeme boravio i radio kralj Abdulaziz Ibn Saud kada je u decembru 1925. zauzeo grad nakon višemjesečne opsade. Danas je tu replika njegove sobe u kojoj su nas domaćini ugostili i počastili arapskom kahvom i hurmama.

Kuća je od izgradnje bila u vlasništvu porodice Nasseef, a 1957. Muhammad Nasseef je tu otvorio privatnu biblioteku sa 16 000 naslova, koja je bila dostupna svim građanima. Knjige su danas smještene u biblioteci Univerziteta Kralj Abdulaziz. Obnova i konzervacija ove kuće je samo jedan mali dio projekta sanacije čitavog starog grada u kojem se nalazi preko 500 stotina starih građevina. Njih tristo se trenutno obnavlja ili konzervira, a projekat je dio Saudijske vizije 2030 i za dvije godine je izdvojen budžet od oko 150 miliona bosanskih maraka.

 

 

U Saudijskoj Arabiji ponovo odštampana knjiga mostarskog muftije Džabića

Fondacija Kralj Abdulaziz iz Saudijske Arabije ponovo je 2013. odštampala knjigu mostarskog muftije Ali(ja) Fehmi ef. Džabića „Husn as-sahaba fi šarh aš'ar as-sahaba“ ("حسن الصحابة في شرح أشعار الصحابة"). Knjiga je ovo koja govori o poeziji ashaba (r.a.) Božijeg poslanika (a.s.) i u kojoj su sabrane njihove kaside i poezija, zajedno sa njihovim biografijama. Ukupno je obrađeno preko šezdeset ashaba i njihova poezija. Knjigu je muftija Džabić napisao dok je, nakon što je protjeran iz Bosne, predavao arapski jezik i književnost na najprestižnijem univerzitetu Darul-funun u Istanbulu.

Ovo pomalo zaboravljeno djelo toliko je važno i vrijedno da je proglašeno najboljim djelom u toj oblasti i njegovo štampanje je podržalo Ministarstvo nauke i obrazovanja Kraljevine. Knjiga je reprint izdanja koje je prije nešto više od stotinu godina štampano u Bosni. Urednik izdanja je poznati istraživač prof. dr. Abdullah bin Abdurahman Usejlan, predsjednik Kluba književnika iz Medine. Po mišljenju urednika jednostavno ni prije ni poslije nije napisano nešto bolje iz ove oblasti da bi zaslužilo ponovno štampanje.

Muftija Džabić koji se potpisao kao (جابي زادة علي فهمي) bio je nenadmašni autoritet u oblasti arapskog jezika i književnosti, ali je u bosanskoj historiji poznat kao predvodnik pokreta za vjersko-prosvjetnu autonomiju Bošnjaka u A-U monarhiji.

U aprilu 1900. austro-ugarske vlasti smijenile su muftiju Džabića i zatvorile mostarsku kiraethanu gdje je djelovao sa svojim sljedbenicima. „Muftija sa pet saradnika 1902. odlazi u Istanbul na konsultacije sa Mešihatom, što koristi austro-ugarska vlast proglašavajući ih neovlašćenim iseljenicima i zabranjujući im povratak u domovinu pod prijetnjom zatvorske kazne i ponovnog protjerivanja. Muftija Džabić je do kraja života ostao u Turskoj. Umro je u Istanbulu 12. augusta 1918. Pokopan je na mezarju kod Edirne kapije, u blizini mezara Imama Birgivija. Štatut za autonomnu upravu islamskih i vjersko-mearifskih poslova ozakonjen je 15. aprila 1909, čime je ispunjen cilj pokreta“.

Taj statut i ideja autonomne vjerske zajednice muslimana koja je prvi put priznata u nemuslimanskoj Evropi je i danas temelj uređenja „islamskog pitanja“ u Evropi dok će njegove knjige ponovo izučavati mladići i djevojke Arabije i čitavog arapskog i muslimanskog svijeta.

 The book by Mufti of Mostar Džabić reprinted in Saudi Arabia

The book Husn as-sahaba fi šarh aš'ar as-sahaba“ ("حسن الصحابة في شرح أشعار الصحابة") by the Mufti of Mostar, Ali Fehmi Džabić (d.1918) has been reprinted by King Abdulaziz Foundation for Research and Archives (Darah) in the Kingdom of Saudi Arabia. It's a book of the poetry of the Companions (r.a.) of the Messenger of God (Muhammad a.s.), in which their qasidas and poetry are collected and it is a great reminder of how the non-native Arabic speakers have often rendered a great service to Arabic language and to Islam.

In total, over sixty Companions, their biographies and poetry were treated. The book was written by Mufti Džabić while he was teaching Arabic language and literature at the most prestigious Darul-Funun University in Istanbul, after being expelled from Bosnia.

This somewhat forgotten work is so important that it was declared the best work in the field. Its printing was supported by the Ministry of Science and Education of the KSA. The book is a reprint of a Bosnian edition that was issued a little over a hundred years ago.

The editor of the publication is the well-known researcher, Prof. Abdullah bin Abdul Rahman 'Usejlan, President of the Medina Writers' Club. According to the editors, nothing better was written in this genre since the book's publication.

Mufti Džabić, who signed his name (جابي زادة علي فهمي), was an unsurpassed authority in the field of Arabic language and literature but is known in Bosnian history as the leader of the movement for religious and educational autonomy of Bosniaks in the Austro-Hungarian Empire.

In April 1900, the Austro-Hungarian authorities removed Mufti Džabić and closed the Mostar kiraethana (the reading house, printing press) where he worked with his followers. In 1902, the Mufti and five associates went to Istanbul for consultations with the Mashaykhat.

This was used by the Austro-Hungarian government to declare them unauthorized emigrants and forbid them from returning to their homeland under the threat of imprisonment and deportation. Mufti Džabić remained in Turkey until the end. He died in Istanbul on August 12, 1918.

He was buried in a cemetery near the Gate of Edirne, near the grave of Imam Birgivi (d.1573). The statute for the autonomous administration of Islamic and religious-me'arif affairs was legalized on April 15, 1909, which fulfilled the goal of the movement.

This statute and the idea of ​​an autonomous religious community of Muslims, which was recognized for the first time in Europe, is still the foundation of the "Islamic question" in Europe. His books will be re-studied by young men and women in the Arab and Muslim lands. (translated by Ermin Sinanović) 

 

O arhitekturi Arabije

Dominantna arhitektura centralne Arabije govori o pogledu njenih stanovnika na svijet. Izvana je to obično jednostavna građevina, pravih linija, siromašna, obojena prašinom. Ali iza vrata se krije obilje. Tu su vrtovi poput onih adanskih (Eden). Tu su velike i prostrane sobe pune raskoši i izobilja. Takvi su i ovdašnji Arapi. Izvana za mnoge kruti i jednoobrazni poput pustinje koja ih nemilosrdno okružuje, ali izbliza široki, gostoljubivi i punu bogatstva duha i tradicije...